Najczęstsze choroby wektorowe u zwierząt

Sezon wakacyjny w pełni. Urlopy, piękna pogoda, więcej wyjazdów i okazji do przemieszczania się. W podróży coraz częściej towarzyszą nam nasi pupile. Nie rzadko wybieramy się z nimi poza granice naszego kraju. Co zabrać i jak zabezpieczyć dobrostan zwierzaka pisaliśmy poprzednio.

W poniższym artykule pochylimy się nad tematem chorób przenoszonych przez wektory u psów i kotów. Choroby przenoszone przez wektory wywoływane są przez wiele czynników zakaźnych i inwazyjnych, wśród których są wirusy, bakterie i pasożyty, które są przenoszone przez różnorodne stawonogi, takie jak kleszcze, wszy, pchły i muchówki. Patogeny lub choroby mogą być wysoce patogenne, rozpoznawanie i zwalczanie bardzo trudne, a przenoszenie się ich niemożliwe do przewidzenia.

Choroby wywoływane przez pierwotniaki

Choroby wywoływane przez pierwotniaki, takie jak babeszjoza czy leiszmanioza, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia psów i kotów. Babeszjoza, przenoszona przez kleszcze, powoduje hemolityczną niedokrwistość i ogólne osłabienie. Leiszmanioza, rozprzestrzeniana przez ćmianki (rząd muchówek), objawia się m.in. utratą masy ciała i powiększonymi węzłami chłonnymi. Szybka diagnostyka i profilaktyka są kluczowe dla ochrony naszych czworonogów.

Choroby wywoływane przez wirusy

Zakażenia wirusowe, takie jak Wirus Zachodniego Nilu (WNV) i Europejskie Odkleszczowe Zapalenie Mózgu (TBE), są poważnym zagrożeniem dla psów i kotów. Wirus Zachodniego Nilu przenoszony jest przez komary i objawia się gorączką, drgawkami i zaburzeniami równowagi. TBE, wywoływane przez wirusa odkleszczowego zapalenia mózgu, przenoszone przez kleszcze powoduje zapalenie mózgu, objawiające się gorączką, wymiotami, sztywnością karku i dezorientacją. Profilaktyka, w tym unikanie obszarów o wysokim ryzyku oraz stosowanie repelentów, jest kluczowa dla ochrony zwierząt przed tymi groźnymi wirusami.

Choroby wywoływane przez pasożyty zewnętrzne

Tasiemiec psi (łac. Dipylidium caninum) jest pasożytem jelitowym, który infekuje zwierzęta psowate, kotowate i inne ssaki mięsożerne, bardzo rzadko człowieka. Występuje on na całym świecie, w tym w Europie (dokładne rozmieszczenie na grafice), Stanach Zjednoczonych, Argentynie, Chinach i Japonii. Dorosłe osobniki tasiemca mogą osiągnąć długość nawet do 45 cm. Fragmenty tasiemca, które są wydalane z kałem i zawierają mikroskopijne jaja, przypominają ugotowane ziarna ryżu. Larwy pcheł żerujące w sierści zwierząt połykają jaja tasiemca. Gdy pchły dojrzewają, rozwijają się w nich cysticerkoidy – niedojrzałe formy tasiemca. Zwierzęta zarażają się, gdy połkną zakażone pchły podczas pielęgnacji sierści. U ludzi infekcje występują najczęściej u dzieci i właścicieli zwierząt domowych. Regularne stosowanie środków przeciw pchłom i odrobaczanie są kluczowe w profilaktyce zakażeń Dipylidium caninum.

Choroby wywoływane przez bakterie

• Bartoneloza (zapalenie wsierdzia u psów)

Bartoneloza to choroba bakteryjna wywoływana przez bakterie z rodzaju Bartonella vinsonii. U psów może prowadzić do zapalenia wsierdzia, objawiającego się gorączką, letargiem i niewydolnością serca. Przenoszona jest przez stawonogi.

• Hemoplazmoza

Hemoplazmoza to infekcja wywoływana przez bakterie z rodzaju Mycoplasma felis u kotów i Mycoplasma Haemocanic u psów. Powoduje anemię, gorączkę i osłabienie. Przenoszona w większości przez pchły, dotyka głównie koty, choć może także wystąpić u psów.

• Tularemia

Tularemia, znana również jako „gorączka królicza”, wywoływana jest przez bakterie Francisella tularensis. Choroba ta może powodować gorączkę, owrzodzenia skóry i powiększenie węzłów chłonnych. Przenoszona jest przez kleszcze, komary i bąkowate.

• Borelioza

Borelioza, wywoływana przez bakterie z grupy Borrelia burgdorferi sensu lato complex, jest przenoszona przez kleszcze. Szybka diagnostyka i leczenie antybiotykami są kluczowe dla skutecznej terapii.

• Erlichioza

Erlichioza to choroba bakteryjna wywoływana przez bakterie Ehrlichia canis. Przenoszona jest przez kleszcze, a szybka diagnostyka i leczenie są kluczowe dla powrotu do zdrowia.

• Anaplazmoza granulocytarna

Anaplazmoza granulocytarna wywoływana jest przez bakterie Anaplasma phagocytophilum. Choroba objawia się gorączką, sennością, czy kulawiznami. Przenoszona przez kleszcze, wymaga szybkiego leczenia antybiotykami.

• Anaplazmoza (zakaźna trombocytopenia)

Anaplazmoza zakaźna, wywoływana przez Anaplasma platys, prowadzi do zmniejszenia liczby płytek krwi (trombocytopenii), co może powodować krwawienia i siniaki. Przenoszona przez kleszcze, choroba ta wymaga szybkiej interwencji weterynaryjnej.

Podsumowanie

Właściwa profilaktyka, regularne badania diagnostyczne oraz szybka interwencja weterynaryjna mogą znacząco zmniejszyć ryzyko infekcji. Ważne jest, aby właściciele zwierząt domowych byli świadomi zagrożeń i podejmowali odpowiednie kroki w celu ochrony swoich pupili.

Dziękujemy, że jesteście z nami i wspólnie dbamy o zdrowie naszych zwierząt!

Źródła:

• https://www.mp.pl/reumatologia/artykuly-przegladowe/292858,diagnostyka-boreliozy-z-lyme-obraz-kliniczny 
• Patric R. Murray, Ken S. Rosenthal, Michael A. Pfaller: Mikrobiologia. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2011.
• Choroby zakaźne i pasożytnicze: Cianciara i Juszczyk (2007)
• Grant L Campbell, Anthony A Marfin, Robert S Lanciotti & Duane J Gubler. West nile virus
• https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zarazenia-pasozytnicze/165372,zarazenie-tasiemcem-psim