Diagnostyka zespolenia wrotno-obocznego
W diagnostyce zespolenia wrotno-obocznego wykorzystuje się test stymulacji kwasów żółciowych. Badanie to pozwala na ocenę funkcji wątroby i wykrycie potencjalnych nieprawidłowości. Całkowite stężenie kwasów żółciowych bada się dwukrotnie – na czczo, po 12-godzinnej głodówce, oraz dwie godziny po podaniu niewielkiego, łatwo strawnego posiłku o wysokiej koncentracji energii.
Spis treści
Przeprowadzanie testu stymulacji kwasów żółciowych
Pokarm podawany pacjentowi powinien zawierać 100 g mięsa i 5 g tłuszczu na każde 10 kg masy ciała zwierzęcia. Alternatywnie można stosować gotowe karmy dla zwierząt. Ważne jest, aby ilość karmy była dostosowana do wagi psa: dla małych psów zaleca się 1 łyżeczkę wysokoenergetycznej karmy, dla średnich 1 łyżkę stołową, a dla dużych nie więcej niż 3 łyżki stołowe. Należy dokładnie przestrzegać tych zaleceń, aby uniknąć lipemii, która mogłaby zafałszować wyniki.
Podanie posiłku ma na celu wywołanie skurczu pęcherzyka żółciowego, co prowadzi do zwiększenia puli krążących kwasów żółciowych. W przypadkach, gdy podanie karmy jest problematyczne, można użyć syntetycznych analogów cholecystokininy.
Właściwe pobranie próbek
Badanie przedposiłkowe powinno być przeprowadzane szybko i sprawnie, aby uniknąć niepotrzebnego stresu u pacjenta, który mógłby spowodować przedwczesny skurcz pęcherzyka żółciowego. Taki skurcz mógłby zwiększyć stężenie kwasów żółciowych w badaniu przed posiłkiem, co mogłoby wpłynąć na wiarygodność testu.
Interpretacja wyników testu stymulacji kwasów żółciowych
Podstawową zaletą testu stymulacji kwasów żółciowych jest możliwość wykrycia zmian w funkcji wątroby jeszcze przed pojawieniem się klinicznych objawów choroby, co pozwala na wcześniejsze podjęcie leczenia.
Wysokie stężenie kwasów żółciowych w surowicy, zarówno na czczo, jak i po posiłku, wskazuje na takie problemy, jak niedrożność przewodów żółciowych, zastój żółci lub mikrohepatia. W tych przypadkach zwiększa się ilość kwasów żółciowych przechodzących do krążenia wrotnego, co prowadzi do wzrostu ich stężenia we krwi.
Mikrohepatia i zespolenia wrotno-oboczne
Mniejsza masa wątroby, jak w przypadku mikrohepatii, upośledza zdolność usuwania kwasów żółciowych z krążenia wrotnego, co skutkuje ich podwyższonym poziomem. Bardzo wysokie wartości stężenia kwasów żółciowych po posiłku są charakterystyczne dla wrodzonego zespolenia wrotno-obocznego. W tych przypadkach wartości poposiłkowe mogą być nawet dziesięciokrotnie wyższe od normy i są patognomoniczne dla tej jednostki chorobowej. Stężenie kwasów żółciowych na czczo często mieści się w granicach referencyjnych lub jest tylko nieznacznie podwyższone.
Nabyte zespolenia wrotno-czcze i ich diagnostyka
W przypadku nabytego zespolenia wrotno-czczego wewnątrzwątrobowego, wartości poposiłkowe nie są tak wysokie jak w przypadkach wrodzonego zespolenia. Dodatkowo często obserwuje się podwyższone stężenie kwasów żółciowych przed posiłkiem, co jest związane z przewlekłym procesem zapalnym. Ten stan może powodować wzrost ciśnienia w układzie wrotnym, co sprzyja powstawaniu wtórnych zespoleń wrotno-obocznych.
Źródła:
- Przydatność oznaczania stężenia kwasów żółciowych w chorobach wątroby u psów, Magazyn Weterynaryjny 08/2013 “